Mithatpaşa Cad. No:66/6 Tel: 0312-419 38 65 Fax: 0312-419 76 25
itlis'in bir ilçesi olan Ahlat Türk sanat tarihi açısından mezar taşları ve kümbetleriyle önemli merkezlerdendir. Yörede yapılan araştırmalarda 12 ,14. Yüzyılları kapsayan binlerce mezar taşı ortaya çıkarıldı. Bunların üzerinde Ahi Örgütüne bağlı ünlü ustaların imzalarının bulunması kültür tarihi açısından da önemlidir.
Şahideli, şahidesiz mezarlar, çatma lahit biçimindeki anıtlar, küfi.nesih rumi yazılar, geometrik, bitkisel motifler, eski bir türk geleneğini yansıtan koç başlarıyla bezelidir.
Onarımlarla kurtarılmaya çalışılan mezar anıtları ise köşeleri üçgenlerle kesilmiş kare kaideli silindir biçimi gövdeli mukarnas kornişli sivri külahlı yapılardır. Akkoyunlular döneminden Emirbayındır kümbeti (1492) kare kaide üstünde kemerlerle bağlanmış 12 sütunlu silindir biçimi gövdesi basık külahıyla yöredeki tek örnektir.
12 ve 14. Yüzyıllardan kalma binlerce mezar taşından oluşan meydanlık mezarlığı kazı ve onarım çalışmalarıyla açık hava müzesine dönüştürülmüştür. Mezarlığın köşesindeki müzede Türk-İslam sanatından örneklerle etnografik eserler sergilenmektedir. Yazıları ve bezemeleriyle Selçuklu taş işçiliğinin özgün örnekleri olan mezar taşlarında dönemin önemli ustalarının adları vardır.
rtaçağın önemli bir ipek yolu şehri olan ani, kültürlerin buluştuğu yerdir. Ani çevresinde insanlara ait ilk izler neolotik devre kadar iner. Ancak yerleşmenin bir kent olarak kuruluşu Milat'tan önceki asırlara kadar uzanır. Şehrin savunmaya elverişli kent kimliğini kazanması Ortaçağ'ın ikinci yarısında mümkün olabilmiştir. İpek yolu şehirlerinde olduğu gibi Ani kent planı kale, iç kale ve yukarı şehir olmak üzere üç elemanlı şehir özelliği göstermektedir.
Kars'ın Arpaçay ilçesinde Arpa çay vadisinde kent kalıntısı olan Ani, özellikle Ortaçağ'da kale - kent olarak önem kazanmıştır. Önce Kamsarakan daha sonra Bagratlı sülalesinin elinde bulunan kent kültür ve ticaret merkezi olarak gelişti. 10. Yüz yılda Bagatlıların merkezi oldu. Yapılan araştırmalara göre yöre tarihinin Bakır çağa kadar indiği saptanmıştır. Süryani, İran, Arap, Türk vb. etkilerini yansıtması açısından önemli olan Ani Yapılarından özellikle kubbeli bazilika ile kapalı Yunan Haçı planının bir arada kullanıldığı büyük katedral (989-1001) Bağratlı mimarlığının ilginç örneklerindendir.