Mithatpaşa Cad. No:66/6 Tel: 0312-419 38 65 Fax: 0312-419 76 25
|
nsanlar eski çağlardan beri giyeceklerini kumaş, keçe ve deri gibi malzemelerden yapmışlardır. Bu malzemeler yüzyıllarca dayanabilecek nitelikte olmadığından eski dönemlerde kullanılmış olan kıyafetlerden günümüze ancak pek az örnek ulaşabilmiştir. Bu yüzden geçmiş dönemlere ait giyim kuşam geleneğini daha çok edebiyat metinlerinden, seyahatnamelerden, heykel . fresk. Çini ve minyatürlerdeki tasvirlerden öğrenebiliyoruz. Bunun yanı sıra çağdaş bir toplumun geleneksel giysileri de o toplumun hatta aynı kültürü paylaşmış başka toplumların da eski giyim kuşam gelenekleri konusunda değerli ip uçları vermektedir. Nitekim bugün orta Asya'da yaşayan çeşitli Türk topluluklarının bugünkü geleneksel giysileri ile Uygur fresklerinde rastlanan giysiler arasında çarpıcı benzerlik görülmektedir.
Anadolu'da günümüzde hâlâ varlığını sürdüren geleneksel kıyafetler genel olarak orta Asya'daki erken Türk dönemlerinden izler taşımaktadır.Ama bütün kültür öğeleri gibi giyim kuşam da gerek Anadolu'ya gelene kadar gerek bu topraklarda karşılaşılan kültürlerin etkisiyle yeniden biçimlenerek zenginleşmiştir. Söz konusu olan bu değişimde gelenekler ve günün modası kadar toplumsal ve ekonomik yapı inançlar ve sosyal statü gibi etkenler de rol oynar.
Günümüzdeki etnografya müzelerinde geleneksel kıyafetlerin çeşitli örneklerini bulmak mümkündür. Osmanlı dönemine ait en önemli kıyafet koleksiyonu Topkapı Sarayı Müzesinde sergilenen padişah kıyafetleridir. Osmanlı dönemi öncesi Türk kıyafetleri ise ancak tasvirlerden ve yazılı kaynaklardan öğrenilebilir. Anadolu Türk kıyafetleri Türklerin ana yurdu Orta Asya'dan ve Anadolu'ya gelmeden önce bir süre kaldıkları İran'dan izler taşır.
Anadolu Selçuklu dokumalarının kalitesini az da olsa günümüze gelmiş örneklerinden izlemekteyiz. Çeşitli seyahatnamelerde de Anadolu Selçuklu dokumalarının kalitesinden söz edilmektedir. Kaynaklarda bu dokumaların ipek pamuk, deve tüyü ve keçeden olduğu belirtilmektedir.
Selçuklu tasvirlerinde bükme telden bilezikler geniş bileklikler halka ve hilâl biçiminde küpeler, gerdanlıklar gibi takılar görmekteyiz. Takılarda altın, gümüş firuze, yakut ve inci kullanılmıştır.. Selçukluların kişinin toplum içindeki yerini simgeleyen kol bantları taktıkları bilinmektedir.
Erkek ve kadın giyiminde Avrupalı kıyafetler Cumhuriyet'ten sonra yaygınlaşmıştır Ancak geleneksel biçimler özellikle kadın giyiminde yöresel kıyafetler olarak varlığını korumuştur.